Leopar Hakkında
Bilimsel adı: Panthera pardus
Yaygın isimleri: Leopar, pardus, panter
Ağırlığı: 37–90 kg
Boyutu: 55 cm yüksekliğinde, 89-190 cm uzunluğunda
Ömrü: 21-23 yıl
Habitatı: Afrika ve Asya
Korunma durumu: Bölgeye bağlı olarak tehlike altında veya tehdit altında
Pars ya da Leopar, kedigiller ailesinin Panthera cinsinin türlerinden biridir. Aslan, kaplan ve jaguarı içine alan cinsin en tipik türü pars ve panterdir. Asya ve Afrika’nın büyük bir bölümünde yaşar. Kedigillerin en yaygın türüdür. Tropik ormanlarda, savanlarda, kayalık ve çalılıklarda, dağların serin bölgelerinde görülür. Ormanlarda yaşayanlar sık çalılıklarda; kayalık ve dağlık bölgelerde yaşayanlar ise mağaralarda barınırlar. Tayland ve çevresinde düz siyah renkli parslar da yaygındır. Dumanlı pars, Güneydoğu Asya’da, Nepal, Çin, Malezya, Tayvan, Sumatra ve Borneo’da görülür.
Panterden daha küçük olan parsın vücudu grimtrak sarı üzerine siyah beneklidir. Tekir, Asya’da Türkistan’dan Tibet’e ve Tienşan’a kadar olan yerlerde dağlık bölgelerde yaşar. Büyüklüğü hemen hemen pantere yakındır. Yalnızca dağ yamaçlarındaki kayalık bölgelerde yaşar. Yılın herhangi bir ayında eşleşir. 98-105 gün gebe kalır. Dişisi, bir kaya oyuğunda veya devrik bir ağacın kökleri arasında gözleri kapalı 2-5 yavru doğurur. Yavruların gözleri 10 gün sonra açılır. Gelişince annelerinin avına yardım ederler. 2 yaşında annelerinden ayrılırlar.
Leoparın Özellikleri
Leopar büyük, çok esnek, kaslı ve vahşi bir kedidir ancak bir aslan ve kaplandan çok daha küçüktür. Kahverengi tüylerinin üzerinde kahve-siyah benekleri vardır. Kar Parsı olarak bilinen beyaza yakın ve benekli Leoparlar da vardır. Yüz şekli yumuşak hatlara sahiptir. Boyunlarındaki siyah benekler çizgi şeklini almıştır. Göğüs ve karın bölgeleri daha beyaz renktedir. Melanistik yapıdaki Leoparlar, tamamen siyah olarak görünürler. Bu Leoparlar, Kara Panter olarak da bilinirler.
Ağırlıkları 90 kilograma kadar ulaşabilir. Uzunlukları kuyrukları da dahil edildiğinde 2-2,5 metreyi bulabilir. Kilosu bulunduğu ve avlandığı bölgeye göre değişiklik gösterip, 80 kg. üzerine bile çıkabilir. Dişi Leoparlar, erkeklerden daha kısa ve hafif bir vücut yapısına sahiptirler. Bacak boyları gövde uzunluklarına oranla diğer kedilerden daha kısa olduğundan ağaç gibi yüksek yapılara tırmanma kabiliyetleri de diğer kedilere göre daha iyidir. Leoparlar hızlı kedicikler olup saatte 58 kilometre hız yapabilirler. Vücutları süper yaylıdır. Havada 6 metre ileriye sıçrayabilirler.
Leoparın Anatomisi ve Görünümü
Leopar, kısa, kalın bacaklar ve uzun kuyruğu ile desteklenen bir gövdeye sahiptir. Leoparların, çevrelerindeki yaşam alanlarına bağlı olarak renkleri ve işaretleri büyük ölçüde değişebilir. Leoparın kürkünü kaplayan koyu renkli, halka benzeri desenlere rozet denir ve bu desenler çevredeki ortama kamuflaj olmasını sağlar. Leoparlar inanılmaz derecede güçlü ve kaslıdırlar, pençelerini kullanarak ağaçlara çok kolay tırmanabilirler. Keskin işitme ve görme yeteneği, uzun ve hassas bıyıklarının olması, leoparların gece karanlıkta daha rahat avlanmasına yardımcı olur.
Leoparın Yaşam Alanı ve Tarzı
Leoparlar, sahra altı Afrika ve Güney Asya’da yaygın olarak bulunur. Ayrıca Uzak Doğu, Kuzey Afrika ve Arabistan’da yaşayanlar da vardır. Leopar, tropikal yağmur ormanları, ağaçlıklı savan, çorak çöller dahil olmak üzere birçok farklı alanda bulunabilir. Leopar hem yerde hem de ağaçlarda avlanan yalnız ve gececi bir avcıdır. Gündüz saatlerinde ağaçlardaki dalların gölgesinde veya bir kayanın altında dinlenerek geçirirler. Leoparlar, pusuya düşürmeden önce avlarına yeterince yaklaşabildiklerinden, büyük kedigiller arasında oldukça benzersizdirler. Leoparlar, koku işaretlerini kullanarak ve kendilerine has seslerini çıkararak bölgelerini işaretleyen canlılardır.
Leoparın Ömrü
Ortalama 21-23 yıl arasındadır. Dünya üzerinde kaydedilen en uzun yaşam süresi rekoruna sahip leopar Florida’daki McCarthy’s Vahşi Yaşamı Koruma Alanı’nda yaşayan dişi bir leopardı ve öldüğünde 24 yıl 2 ay 13 günlüktü.
Leoparın Bugünkü Yaşam Durumu
Günümüzde Leopar, IUCN tarafından doğal ortamında neredeyse tehdit altında olan bir hayvan olarak listelenmiştir. Çünkü popülasyonları genel olarak sabittir. Bununla birlikte, bazı Afrika ülkelerinde Leoparlar, CITES (Nesli Tükenmekte Olan Türlerin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme) tarafından tahsis edilen yıllık kotalar ile spor avcıları tarafından hala yasal olarak avlanmaktadır.
BİLİMLE TASARLA